kelas 6 (b. jawa)
Kelas 6
Macem-maceme tembung
(kata) : 30
Jul
1. Tembung lingga (kata
asal), tuladha : tuku, turu, cokot, adus, tandur lan sapanunggalane
2. Tembung andhahan
(kata jadian), tuladha : nggawa, njupuk, nyuwil, nyepak lan liya liyane.
Tembung
andhahan iki mangko ana ana 3 macem, yaiku amarga oleh ater-ater (awalan),
seselan (sisipan) lan panambang (akhiran).
3. Tembung rangkep (kata
ulang), tuladha : mlaku-mlaku, mesam-mesem, pepadhang lsp.
4. Tembung kriya (kata
kerja), tuladha : nandur, macul, nyiram lly
Kanggo saiki cukup iku
dhisik sing perlu disinau, amarga mangko maceme tembung sak liyane sing disinau
iki isih ana maneh.
Saiki coba kowe gawea
tuladha (conto) sak liyane tembung-tembung ing dhuwur mau !.
1. Tembung lingga, conto
: ...............
2. Tembung andhahan,
conto : .............
3. Tembung rangkep,
conto : ............
4. Tembung kriya, conto
: .............
Kowe bisa ndeleng ing
LKS utawa yen duwe Pepak ning kana ya lengkap.
Tembang macapat 11
Agt
Tembang macapat iku cacahe ana 11
No |
Arane tembang Macapat |
Guru gatra |
Guru lagu lan guru wilangan |
|||||||||
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
|||
1 |
Asmarandana |
7 |
8i |
8a |
8e |
8a |
7a |
8u |
8a |
|
|
|
2 |
Dhandhang
gula |
10 |
10i |
10a |
8e |
7u |
9i |
7a |
6u |
8a |
12i |
7a |
3 |
Durma |
7 |
12a |
7i |
6a |
7a |
8i |
5a |
7i |
|
|
|
4 |
Gambuh |
5 |
7i |
10u |
12i |
8u |
8o |
|
|
|
|
|
5 |
Kinanthi |
6 |
8u |
8i |
8a |
8i |
8a |
8i |
|
|
|
|
6 |
Maskumambang |
4 |
12i |
6a |
8i |
8a |
|
|
|
|
|
|
7 |
Megatruh |
5 |
12u |
6i |
8u |
8i |
8o |
|
|
|
|
|
8 |
Mijil |
6 |
10i |
6o |
10e |
10i |
6i |
6u |
|
|
|
|
9 |
Pangkur |
7 |
8a |
11i |
8u |
7a |
12u |
8a |
8i |
|
|
|
10 |
Pucung |
4 |
12u |
6a |
8i |
12a |
|
|
|
|
|
|
11 |
Sinom |
9 |
8a |
8i |
8a |
8i |
7a |
8u |
7a |
8i |
12a |
|
Tembang macapat iku klebu golongane
basa kang pinathok, kaiket wewaton warna-warna, yaiku :
tuladha : tembang Pucung
Bapak pucung amung sirah klawan
gembung
padha dikunjara
mati sak jroning ngaurip
mijil baka si pucung dadi dahana.
Tembang pucung iki cacahe ana patang
(4) larik/baris
Larik utawa baris ing tembang
macapat diarani gatra, dadi tembang pucung ing nduwur ana 4 gatra
Banjur ana sing diarani guru
wilangan, yaiku cacahe wanda (suku kata) saben sak larik
tulada : padha dikunjara (pa=1,
dha=2, di=3, kun=4, ja=5, ra=6) dadi cacahe ana 6 wanda (suku kata)
tembang pucung ing nduwur
gatra/garis nomer 2 ana 6 wanda
larik angka 1 ana 12 wanda, larik
angka 2 ana 6 wanda, larik angka 3 ana 8 wanda lan larik angka 4 ana 12 wanda
Ing tembang macapat uga ana sing
diarani guru lagu, yaiku tibane swara ing pungasan utawa padatan diarani uga
dong-dinge swara.
guru swara iki anane yaiku : a, i,
u, e, o
tembang pucung ing nduwur ana ning
swara
bung
(larik 1), ra (larik 2), rip (larik 3) lan na (larik 4)
1. Ba pak
pu cung a mung
si rah kla wan
gem bung
(12 u)
1
2 3 4 5
6 7 8 9
10 11 12
2. pa dha
di kun ja ra
(6 a)
1
2 3 4 5 6
3. ma ti
sa jro ning nga u rip
(8 i)
1
2 3 4 5
6 7 8
4. mi jil
ba ka si pu cung
da di da ha na
(12 a)
1
2 3 4 5 6 7
8 9 10 11 12
Dadi tembang pucung ing nduwur
dumadi saka 4 gatra, 12 u, 6 a, 8 i, 12 a
tembang pucung ing nduwur uga
minangka cangkriman utawa bedek an (tebakan)
batangane (jawabane) penthol korek
jres.
Komentar
Posting Komentar